Morze ma regulujący wpływ na klimat w obszarach przybrzeżnych. Dzieje się tak dlatego, że morze pochłania ciepło i oddaje je bardzo powoli. W obszarach nadmorskich skały również pochłaniają ciepło i bardzo szybko je oddają. Ponadto obszary przybrzeżne są bardziej wilgotne niż w głębi lądu, co wpływa na odczucie ciepła. Do tego należy dodać większą wysokość nad poziomem morza w głębi lądu, co sprawia, że temperatury są niższe.
Zależność między wilgotnością a ciepłem
Wilgotność jest definiowana jako para wodna, którą nasycone jest powietrze w otoczeniu. Para ta pochodzi z parowania wody, które ma miejsce w zbiornikach wodnych (rzekach, jeziorach, oceanach itp.) lub pochodzi od istot żywych.
Ze względu na bliskość morza, obszary nadmorskie mają wyższą wilgotność powietrza niż obszary śródlądowe. Wpływa to na odczucia termiczne, ale nie na temperaturę jako taką, tzn. w obszarach nadmorskich jest cieplej, a w głębi lądu zimniej. Powodem tego jest fakt, że ciało ludzkie traci ciepło poprzez wydzielanie potu w wysokiej temperaturze, który parując wydziela ciepło. Kiedy w środowisku jest więcej pary wodnej, zmniejsza się zdolność odparowywania wody zawartej w naszym pocie i pot nie spełnia funkcji odprowadzania ciepła. Dlatego też, gdy jest wilgotno i mimo, że się pocimy, nasze ciało traci część zdolności do chłodzenia.
Wysokość nad poziomem morza i ciepło
Ogólna zasada mówi, że im wyżej nad poziomem morza, tym niższa temperatura. Szacuje się, że temperatura spada o 0,65°C na każde 100 metrów wysokości. Obszary przybrzeżne są zazwyczaj niżej położone niż obszary śródlądowe (poziom morza to wysokość 0). Powodem tego jest fakt, że powierzchnia ziemi absorbuje ciepło z promieniowania słonecznego i oddaje je do warstwy znajdującej się najbliżej powierzchni. Dlatego im dalej od powierzchni znajduje się warstwa powietrza, tym zimniej. Wyjątkiem są zjawiska inwersji termicznej.
Dlaczego na wybrzeżu jest cieplej niż w głębi lądu?
W okolicach wybrzeża woda morska pochłania ciepło od promieniowania i oddaje je bardzo powoli, natomiast skały również pochłaniają ciepło i oddają je szybciej. W ten sposób powstaje różnica temperatur między lądem a wodą. Czynnik ten powoduje powstawanie lokalnych wiatrów zwanych bryzami morskimi. W ciągu dnia ląd jest cieplejszy, więc powietrze nad nim unosi się i ustępuje miejsca chłodniejszemu powietrzu napływającemu znad morza, natomiast w nocy zachodzi proces odwrotny, tzn. morze jest cieplejsze, a powietrze nad nim unosi się, ustępując miejsca chłodniejszemu powietrzu napływającemu znad lądu.
Jednak wpływ morza nie ogranicza się tylko do tworzenia bryzy morskiej, ale również służy przez cały rok jako regulator temperatury lokalnej. W okresach wysokich temperatur, takich jak wiosna i lato, morze absorbuje duże ilości energii w postaci ciepła, a wraz z wyższym poziomem parowania, temperatura powietrza jest niższa. W konsekwencji średnie temperatury na obszarach położonych najbliżej morza są niższe niż w głębi lądu w najgorętszych okresach.
Z drugiej strony, w okresach niższych temperatur, ciepło zaabsorbowane przez wodę morską jest stopniowo uwalniane, łagodząc temperaturę powietrza. Dodatkowo w tym okresie zjawisko parowania i kondensacji mas wodnych powoduje, że wilgotność względna powietrza w obszarach nadmorskich jest wyższa niż w głębi lądu. Wpływ morza może sięgać kilka kilometrów w głąb lądu, ze względu na przemieszczanie się mas powietrza. Dlatego też w chłodniejszych porach roku obszary nadmorskie nie są tak zimne jak śródlądowe.
Więcej o klimacie i skutkach upałów pod adresem: https://www.krakowianie.pl/skutki-upalow/
